şiir inceleme yöntemleri
a şiir ve zihniyet
zihniyet
bir dönemdeki sosyal siyasi idari adli askeri dini güçlerin sivil toplum örgütlerinin ticari hayatın eğtim etkinliklerinin ve dil anlayışının oluşturduğu ortama zihniyet denir her şair yaşadığı dönemin zihniyetinden etkilenir bunu eserine yansıtır bunada şiirde zihniyet denir
1 her şiir döneminde hakim olan ahlak ve estetik (sanat) değerleriyle aynı çizgide olur dönemin sanat anlayışına hitap eder
2 yazılan şiirlerdeki dil ve dil bilgisi kurallarıda dönemin dil anlayışını ayansıtır
not bir şiirin iletisini kavramak o şiiri yorumlamak için dönemin zihniyetini bilmek gerekir her şiir yazıldığı döneme göre değerlendirilmelidir
b şiirde ahenk ses ve ritim
ahenk: bir şiiri oluşturan kelimelerin ses ve anlam bakımından birbirleriyle oluşturduğu uyumdur şiirde iki çeşit ahenk vardır
1 iç ahenk
2 dış ahenk
iç ahenk: şiiri oluşturan kelimelerin anlam bakımından uyumlu olmasıdır
dış ahenk: şiirin ölçü kafiye ve redif gibi dış özelliklerine şiirde dış ahenk denir
türk edebiyatın da 3 çeşit ölçü vardır 1 hece ölçü 2 selbest ölçü 3 arus ölçüsü
aruz: divanedebiyatı şairleri tarafından kullanılan ölçüdür 13üncü yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır bu ölçüde hecelerin açık ve kapalı olma özelliği olma özelliği değerlendirilir ünlü ile biten hecelere açık hece ünsüz ile biten hecelere kapalı hece denir açık heceler nokta ile kapalı heceler kısa çizgi ile gösterilir
ateş gibi bir nehr akıyordu ruhumla o ruhun arasından
şiir dil
şiirde kullanılan dil günlük konuşma dilinden farklıdıirçünkü günlük konuşma dili soyut olan duyguları hayalleri anlatmaya yetmeyebilir
2 şair duygu coşku ve özlemlerini hayallerini anlatırken dili daha canlı daha etkili ve daha güzel bir hale getirerek kullanır
Bunun içinde günlük konuşma dilinden kel  imeleri özenle seçer duygularıyla harmanlayıp onlarla yeni anlamlar kazandırıp mecaz manalar yükler
3 bir bilim adamının o güne kadar bilinmeyen bir şeyi icat etmesi ne ise bir şairinde sözcükler ile yeni anlamlar oluşturması bir icattır
Not şairin kullandığı dilde yeni buluşların olması şiirde imgenin olduğunun göstergesidir imge edebi metinlerde kullanılan kelimelerle oluşturulmuş yeni buluşlardı
İmgeler yapılırken karşılaştırmalardan abartmalardan ve mecazlardan yararlanılır bundan dolayıda şiirdeki imgeler edebi sanatları meydana getirmiştir
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller
Sularmı yandı neden tunca benziyor mermer